Les 1: Eigenschappen van materialen

Materiaalkunde

Alles om je heen is ergens van gemaakt. Huizen zijn meestal van steen, je fiets is van metaal en je broek is van textiel. Vaak combineer je allerlei materialen om iets te maken. (figuur 1.1)

Figuur 1.1: Er zijn allerlei materialen gebruikt.

Als je iets gaat maken, gebruik je materialen. Je kiest deze omdat ze bepaalde eigenschappen hebben. Je kunt ook best duurzame materialen gebruiken.

Stoffen en materialen

Er zijn miljoenen stoffen. Deze hebben allerlei eigenschappen. Aan de eigenschappen kun je een stof herkennen. Steen is hard, maar rubber is zacht. Glas is doorzichtig, maar hout niet. Suiker is niet giftig, maar kwik wel. Stoffen die je kunt gebruiken om een product te maken, noemen we materialen.

Materialen zijn stoffen die je kunt gebruiken om producten te maken.

Eigenschappen

Elk materiaal heeft een aantal eigenschappen. Hieraan kun je het materiaal herkennen. Een materiaal kies je omdat het bepaalde eigenschappen heeft. Ruiten maak je van glas, want je wilt er doorheen kunnen kijken. Banden maak je van rubber, want rubber is een beetje elastisch. Lego is van kunststof, omdat je kunststof eenvoudig in allerlei vormen kunt gieten en snel in grote hoeveelheden kan maken. (figuur 1.2)

Elk materiaal heeft kenmerkende eigenschappen.
Aan de eigenschappen kun je een materiaal herkennen.

Figuur 1.2: Van kunststof kun je eenvoudig allerlei vormen maken.

De eigenschappen bepalen ook welke gereedschappen je nodig hebt om het materiaal te kunnen bewerken. Een zaag voor hout heeft grovere tanden dan een zaag voor ijzer. Want ijzer is harder dan hout. Een metalen spijker sla je in hout met een hamer met een ijzeren kop (figuur 1.3a). maar tegels sla je vast met een rubberen hamer (figuur 1.3b)

Figuur 1.3a: Bankhamer
Figuur 1.3a: Bankhamer
Figuur 1.3b: Rubberhamer
Figuur 1.3b: Rubberhamer

Duurzame materialen

Bij de keuze van materialen moet je letten op veiligheid en het milieu. Als je hout gebruikt, kost dat bomen. Hout is wel vernieuwbaar, maar het groeien van een boom gaat langzaam. Soms raken materialen op of ontstaan er schadelijke stoffen bij de productie. Het materiaal kan ook later als afval schadelijk zijn voor het milieu. Bij duurzame materialen is er op gelet dat er zo weinig mogelijk schade voor ons en ons leefmilieu ontstaat. Door duurzame materialen te gebruiken, kunnen andere mensen nu en ook later nog veilig gebruik maken van deze materialen.

Duurzame materialen leveren bij de productie, het gebruik en als afval zo weinig mogelijk schade op voor gezondheid en milieu.

Vragen maken

Maak nu de vragen op het antwoordblad.
Deze lever je aan het einde van de les in bij je docent